Đọc vị manager trong 10 phút

Manager cũng chỉ là con người thôi mà.

Làm manager khó đấy, phải đâu chuyện đùa

Về số năm làm việc thì có thể mình chưa được tính lên hàng cây đa cây đề, nhưng mà thời gian mình làm manager/C-level thì lại nhiều gấp 4-5 lần thời gian mình chỉ làm IC (Individual contributor). Mình có từng nhắc đến việc mình được inspired từ những người sếp của mình (read), và mình cũng khá hứng thú đến các tư duy của việc quản lý và xây dựng con người (read). Khi nhận những offer về đi làm manager, đi làm CTO, mình thường rất excited, vì được xây dựng team, xây dựng culture và mindset, cũng như hướng dẫn và đào tạo cho những bạn trẻ làm dưới mình.

Làm việc với máy móc, với hệ thống cũng rất vui, nhiều vấn đề hay ho và thú vị. Làm việc với con người thì lại khác, nhiều ẩn số, nhiều góc cạnh, cũng rất nhiều thứ mà mình không thể nào lường trước hoặc tưởng tượng nổi. Tự nhận xét về bản thân cũng là một người manager tàm tạm (ít ra là chưa thấy có đứa junior nào đăng đàn bóc phốt), nhưng mà không thể nói là một công việc dễ dàng.

Lâu rồi nhìn lại, thì mình chắc đã phải có đến gần trăm juniors. Nghĩ lại thì thấy trong cả quãng đường mình cũng đã đi qua nhiều trắc trở, cũng có nhiều thứ chưa được 100% với những người đã cùng làm việc với mình. Tuy nhiên, hầu hết đều đã trở thành những người rất okay, và đều thành công trong sự nghiệp của mình, thì mình lấy đó cũng là một niềm vui nhỏ; coi như mình đã góp phần giúp cuộc sống của họ tốt hơn, thành công hơn.

Khi mình có share về những người sếp của mình, có một vài người cũng hỏi là mình viết về các juniors đi, xem mình nghĩ thế nào. To my juniors: Đừng hòng :)) Đứa nào muốn nghe thì mời anh cốc nước nhé.

Đọc vị manager là sao là thế nào

Quay lại một phần nghiêm túc hơn, thì tại sao mình lại nói về đọc vị manager? Bởi vì làm việc với manager là một tất yếu của cuộc sống, không thể tránh khỏi; tuy nhiên nhiều người đều nghĩ đến việc làm việc với manager là một thứ rất đáng sợ. Lúc nào cũng sợ bị manager mắng mỏ chê trách, hoặc là sợ làm sai, sợ nói chuyện cùng manager.

Một cách tốt nhất để cho cuộc sống công sở của bạn trở nên tốt đẹp hơn đó là học cách làm việc cùng với manager sao cho hiệu quả; đó gần như là chìa khoá cho sự thành công và phát triển của bạn. Thế nên hãy nghe mình chia sẻ, từ góc nhìn của một người đã làm manager khá lâu rồi.

Điều quan trọng và tiên quyết nhất, đó là bạn phải hiểu là manager của bạn cũng chỉ là một con người, giống như chính bạn. Là một nhân viên trong một tập thể lớn, họ cũng có sếp của họ, họ cũng được giao cho nhiệm vụ, giao project và deadline mà họ cần phải hoàn thành. Bạn muốn hoàn thành được nhiệm vụ bạn được giao, một cách yên ổn và tốt đẹp, không có nhiều drama hay cãi cọ; manager của bạn cũng y xì như vậy. Ai cũng chỉ muốn được yên ổn làm công việc của mình, nếu có thể.

Sự khác biệt là nằm ở công việc mà manager được giao: đề bài của họ sẽ to lớn hơn, phức tạp hơn; và họ có quyền tuyển thêm nhân lực để hỗ trợ cho công việc của họ. Đó là lý do cho sự xuất hiện của bạn: họ nhận thấy có một phần nhỏ trong công việc của họ, phù hợp với những năng lực mà họ thấy ở bạn, và họ tin rằng sự xuất hiện của bạn sẽ giúp công việc của họ suôn sẻ và dễ dàng hơn. Thực ra, manager của bạn có khi còn mong bạn hoàn thành tốt công việc của bạn, hơn cả là bạn mong ấy chứ; bạn là ngôi sao hy vọng của manager, cho một cuộc yên ả hơn!

Để túm lại:

• Manager cũng chỉ là con người, với những công việc và deadline mà họ chỉ mong muốn được giải quyết êm xuôi.

• Manager chia bớt công việc cho bạn, vì họ cảm thấy sự xuất hiện của bạn sẽ giúp cho công việc của họ êm xuôi nhẹ nhàng hơn.

• Manager của bạn, không mong gì hơn ngoài việc là bạn cũng hoàn thành tốt công việc bạn được giao. Bạn làm việc suôn sẻ, thì cuộc sống của họ cũng suôn sẻ.

Thấy chưa, đọc vị manager cũng đơn giản mà.

Làm việc suôn sẻ

Mục tiêu của một nhân viên mẫn cán, thực ra chỉ tóm tắt gọn lại là “hoàn thành tốt công việc được giao”. Nếu phải chọn ra cái chữ oái oăm nhất trong cái cụm từ trên, thì đó chắc chắn là chữ “tốt”.

Thử xem xét một manager đang có 1 project đang làm việc và chia thành 3 tasks nhỏ hơn cho 3 juniors của mình. Là người chịu trách nhiệm với cả project, công việc của manager sẽ là chấp nhận kết quả từ 3 tasks nhỏ hơn, review cho đến lúc đạt yêu cầu, sau đó phải tổng hợp và làm thêm tiếp để hoàn thành được cả project lớn. Điều quan trọng mà bạn - người làm task nhỏ hơn - luôn nên nhớ, là manager của bạn sẽ review để đạt yêu cầu rồi họ mới làm tiếp được. Nếu mọi người có quen thuộc với các khái niệm trong Agile, đó là Definition of Done: task của bạn chỉ hoàn thành khi bạn đã làm xong và được reviewed là đã hoàn thành những checklist về yêu cầu vốn có.

Suy ngược lại từ đó, người làm task nên hiểu 2 điều. Một, bạn cần phải bỏ thời gian và công sức ra và tìm hiểu thật kỹ những nhu cầu được đề ra là gì trước khi cắm đầu vào làm việc. Hai, bạn phải hiểu cho người duyệt kết quả của bạn, là bạn phải cho họ thời gian và cơ hội để họ có thể review cho bạn. Nếu bạn không tính toán đến điều này, hoàn toàn có thể bạn sẽ bị trả lại bài làm bắt bổ sung thêm, và thế là cả bạn và manager của bạn đều bực mình và căng thẳng vì đã bị chậm deadline.

Manager của bạn, vì họ đã chia đầu việc ra cho nhiều người, nên là họ luôn cần hiểu về trạng thái của từng đầu việc; nắm bắt điều này thì họ sẽ biết cách để phân bổ thời gian để hỗ trợ, cũng như tìm cách để giảm thiểu rủi ro cho dự án. Một task dưới mắt người ra đầu bài sẽ có một số trạng thái nôm na như sau

• Bạn nhận được task (nhưng chưa chắc đã hiểu phải làm gì)

• Bạn hiểu được mình phải làm gì (sau khi clarify các đầu mục cần hoàn thành)

• Bạn có hướng giải quyết và bắt đầu đi vào giải bài (xây dựng khung cho bài giải)

• Bạn đi đúng hướng và hướng giải của bạn được chấp nhận (được review để tiếp tục chỉnh sửa)

• Bạn đang hoàn thiện bài giải (đã có bài giải đầy đủ, cần chỉnh sửa nhỏ)

Một thói quen rất rất xấu khi bạn nhận một task đó là đi thẳng vào bước cuối luôn, làm công việc từ đầu đến cuối và nộp bài luôn cho manager. Khả năng cao là bạn sẽ bị gửi về và yêu cầu làm lại (trừ khi là bạn đã rất giỏi và rất siêu về task được giao, hiểu đúng ý mà manager muốn). Hạn chế nhảy cóc các bậc, để bạn cũng biết được tiến độ của bản thân mà manager cũng biết được tiến độ của bạn, đó là cách đảm bảo công việc của bạn được thông suốt.

Với việc phải review kết quả của nhiều đầu việc, manager của bạn sẽ phải dành nhiều trí não để xem xét qua những gì bạn đã làm. Khi họ đã để tâm và feedback, đó là những thứ mà họ đã chú tâm để nhắc đến, và hãy cố để ý để có thể không lặp lại lỗi lần nữa, vì khi nhìn qua nhìn lại những thứ sai sót được lặp lại nhiều lần, đó là khi một manager dễ bực mình nhất. Họ cũng là người thôi, khi những sự feedback của họ không được trân trọng và lắng nghe thì luôn luôn là những thứ không hề dễ chịu.

Kết

Có thể mọi người sẽ thấy cách mình viết nó khá là lạc quan, không nhắc đến những thứ politics hoặc là khi có những toan tính sâu xa hơn. Có thể là từ khả năng không đủ, cũng có thể là do ý xấu thật sự. Đó là những câu chuyện cho một ngày khác. Mình viết ngắn kể chuyện thôi, chứ không phải là phân tích chính trị xã hội hay là đắc nhân tâm v2 :).

Lặp đi lặp lại đến cuối cùng, thứ quan trọng nhất để làm việc hiệu quả với manager là gì? Đó là communications. Manager cũng là con người, họ cũng muốn công việc của họ trải qua một cách trôi chảy. Nói chuyện và lắng nghe với manager, giao tiếp và trình bày với họ, để hiểu được mục đích, nhu cầu của họ. Chia sẻ cho họ những gì họ cần để họ có thể làm công việc của họ một cách tốt nhất. Vì bạn làm việc thật tốt chính là giúp đỡ lớn nhất cho manager của bạn.

Manager và report, cũng là câu chuyện giữa người và người. Sẽ luôn tốt hơn nếu có thêm một chút thấu hiểu.