Viết không mục đích
Painkillers and Vitamins, và mục đích để viết.
Đặt ra mục tiêu và không làm được
Những ngày đầu năm mình lọc cọc gõ vài dòng, coi như là lời hứa cho năm mới. 100 bài viết cho một năm, nếu tính ra thì cũng chỉ là 2 lần một tuần thôi, nghe thì cũng có gì khó đâu. Điều gì phải đến cũng sẽ đến, sau khi hơn 10% của năm 2025 đã trôi qua, thì mình mới viết đc có 5 bài =)).
Đương nhiên, excuses thì mình cũng có rất nhiều. Nào là phải bay đi bay về mấy lần, nào là đang trong giai đoạn nghỉ ngơi; nói thế nào mà chả ra. Ngẫm cho kỹ lại, thì cũng là mình chưa đủ chăm chỉ, chưa đủ cố gắng. Mặc dù mình cũng hay bảo các bạn mình là cứ lười biếng vào, đừng để tư bản bóc lột; nhưng trong thâm tâm thì cũng luôn có một chút guilty.
Mình cũng có mạnh mồm bảo là mình thích viết gì thì viết, cần gì phải viết có mục đích hay là gì đâu. Cũng đúng là mình thích viết gì thì viết thật: mình viết về những kiến thức technical như Data, System hay là Products; về management, về mindset, về trải nghiệm cuộc sống. Cũng còn nhiều thứ lung tung để viết lắm, mình còn một đống topics mình list ra rồi còn đang vứt trong draft. Thời đại này rồi, ai mà chả phải overthinking một tí?
Vitamins và Painkillers
Nhưng kết hợp của việc nhiều chủ đề khác nhau, và tần suất viết không đều đặn, thì đó là một tổng thể nội dung hơi lan man. Chưa đủ để viết thật sâu vào một vấn đề nào đó, mà mọi thứ đều thoáng qua trên bề mặt. Nếu như trong việc xây dựng product mà nói, thì đây là một cái product có rất nhiều tính năng nhưng lại không có điểm nhấn.
Startup và Business teachings luôn nhấn vào là phải find the niches and invest 1000% công lực vào đó. Luôn là câu chuyện về “Painkillers and Vitamins”: Vitamins thì tốt nhưng mà chỉ mang tính chất bổ trợ, không có cũng không sao; còn Painkillers thì cấp thiết và giải quyết được ngay vấn đề nhức nhối. Thế thì cái blog này chắc chính xác nó là một Vitamin rồi?
Mình cũng từng tự nhủ là mình không muốn quan tâm đến viewership, viết là cho bản thân thôi, ai đọc được thì tốt. Thế nhưng nếu những gì mình viết mà được người khác đón nhận, được nhiều người chia sẻ thì mình cũng vui chứ; cũng chả thể hoàn toàn bỏ ngoài tai sự quan tâm của người khác được. Con người là vậy đó, luôn phải sống theo cộng đồng, và luôn có một phần nhỏ bên trong muốn được mọi người chấp nhận.
Do đặc thù nghề nghiệp, nên là dù muốn hay dù không mình vẫn phải có chút quan tâm đến performance, đến growth target hay là ROIs. Substack luôn có chỉ số về last-30 day views, và mình coi như đó là thứ mình muốn phấn đấu. Mục tiêu ngầm nó luôn ở đó, mình tự cho nó 20% increase MoM. Đơn giản, vì (1.2 ^ 12 = 8.916), thì nó cũng sẽ roughly tương ứng với việc grow 10x trong vòng một năm. Nghe nó phải thế nó mới tham vọng.
Một phần khác của sự so sánh “Painkillers vs. Vitamins”, mình thì tự nhận thấy, nhưng mà không được nhắc đến trong các ví dụ của business teachings. Painkillers sẽ giúp bạn giảm đau ngay lập tức, nhưng nó sẽ là biện pháp tức thời, có hiệu quả luôn nhưng mà cũng sẽ có hậu quả về sau. Vitamins thì gần như là không có tác dụng gì ngay, nhưng mà nếu có sự bền bỉ kiên trì thì lâu ngày những vi chất bổ sung sẽ mang lại một hiệu quả lâu dài và bền vững. Hiệu quả của việc tích tiểu thành đại, xây dựng nền tảng một cách vững bền, đó có thể mới là giá trị mà mình muốn hướng đến.
Thế nên, có khi cái blog này là một liều vitamin, có khi mới lại là thứ đúng đắn hơn mà mình muốn hướng tới.
Chủ đề và feedback loop
Không phải là mình không có thứ để viết, mà mình có quá nhiều thứ muốn viết. Nhưng mà bệnh nghề nghiệp mà, làm gì cũng phải có feedback loop. Có một số người bạn cũng bảo là có đọc mấy cái mình viết, nhưng mà mọi người chỉ có nói là có đọc thôi, chứ cũng không đi xa hơn, như là tranh luận, bổ sung hoặc là yêu cầu thêm mình nói về cái gì.
Mình thì rất thích feedback, có ai đưa ra nhận xét, đánh giá, hay là lời khuyên gì cho mình, thì mình đều rất vui. Mình luôn công nhận là feedback từ những người khác đã giúp mình rất nhiều trong việc phát triển mình như hôm nay. Cũng vì thế, nếu ai đã gặp hoặc làm việc với mình ngoài đời thì chắc sẽ thấy mình feedback và comment rất rất nhiều (trong phạm vi có thể); mình thấy đó như là một cách để mình có thể giúp đỡ những người chung quanh (mặc dù có thể sẽ có người thấy mình hơi phiền phức). Không biết nữa, có thể một ngày người đó sẽ ngẫm lại lời mình từng nói và thấy điều đó có ích?
Vậy nên, mình luôn welcome mọi người nếu mọi người có suggest hay yêu cầu gì đó, mình sẽ luôn luôn lắng nghe và lâu lâu mới hiểu.